TANIM
Vadeli İşlem Borsaları, belli miktardaki borsa malının (emtia, döviz, altın, menkul kıymet) beli bir fiyattan fakat ilerideki bir tarihte teslim edilmek üzere alım-satım sözleşmelerinin yapıldığı ve bu sözleşmelerin el değiştirdiği borsalardır.
Vadeli işlem borsaları kendi başlarına birer spekülasyon piyasası oldukları halde, vadeli işlem piyasasının kuruluşu riskten korunma ya da risk dengeleme (hedging) felsefesine dayanır. Bir malı işleyerek satan sanayicilerin belirsiz fiyat artışı riskini bertaraf etmek için başvurdukları bir güvenlik mekanizmasıdır.
Vadeli işlem borsalarında alım satım belli marj ödenerek yapılır. Bedelin geri kalanı teslim tarihinde ödenmek üzere taahhüt edilir. Ödenen mal, vadeli kontrat fiyatındaki günlük değişmelerin alt ve üst sınırları arasındaki fark kadardır ki, genellikle %5-10 arasındadır. Bu ödeme aslında bir teminat akçesi mahiyetinde olup, hem alıcı hem de satıcı tarafından ödenir. Bu piyasada, esas mala alıcı da satıcı da olsa herkes bir ''kontrat satın almak'' durumundadır. Kontratı satın alanlar birbirlerine değil, takas odasına muhataptırlar.
Vadeli işlem borsaları kendi başlarına birer spekülasyon piyasası oldukları halde, vadeli işlem piyasasının kuruluşu riskten korunma ya da risk dengeleme (hedging) felsefesine dayanır. Bir malı işleyerek satan sanayicilerin belirsiz fiyat artışı riskini bertaraf etmek için başvurdukları bir güvenlik mekanizmasıdır.
Vadeli işlem borsalarında alım satım belli marj ödenerek yapılır. Bedelin geri kalanı teslim tarihinde ödenmek üzere taahhüt edilir. Ödenen mal, vadeli kontrat fiyatındaki günlük değişmelerin alt ve üst sınırları arasındaki fark kadardır ki, genellikle %5-10 arasındadır. Bu ödeme aslında bir teminat akçesi mahiyetinde olup, hem alıcı hem de satıcı tarafından ödenir. Bu piyasada, esas mala alıcı da satıcı da olsa herkes bir ''kontrat satın almak'' durumundadır. Kontratı satın alanlar birbirlerine değil, takas odasına muhataptırlar.
KAYNAK
Sermaye Piyasası Borsa Menkul Kıymetler, Muharrem KARSLI, sf. 203-206, Beta Basım
