Acid-test rasyosu ya da 2. derece likiditesi olarak da bilinen likit oran,
dönen varlıklardan stoklar, diğer dönen varlıklar ve açılan akreditifler
çıkarıldıktan sonra bulunan sönen varlıkların kısa süreli borçlara oranlanması
ile hesaplanır.
Likit oran: (Kasa+Bankalar+Menkul kıymetler+Kısa süreli alacaklar) / Kısa
süreli borçlar
Oranın 1:1 olması koşulu aranmaktadır. Bu da en az stoklar düzeyinde bir
çalışma sermayesinin bulunduğunu ifade eder. Ancak oranın 1'den küçük olmasını
hemen işletme aleyhine yorumlamamak gerekir. Zira, işletme stoklarının kolay
satılabilir mallardan oluşması durumunda, bu yolla sağlanan likiditenin kısa
süreli borçları geri ödemede kullanılabileceği belirtilmelidir. Örnek işletmede
oranlar son 3 yılda sırasıyla 0,79; 0,71 ve 1,99 olarak gerçekleşmiştir.
Ülkemiz koşullarında, bu oranların yüksek olduğu belirtilmelidir.
Ayrıca 2009
yılında oranın standart cari oran düzeyine çıkması da dikkat çekicidir. Oranın
gereğinden çok yüksek olması işletmenin karlılığını olumsuz etkiler. Dönen varlıklar
içinde getirisi çok düşük olan kalemler bulunabilir.
Öte yandan işletmenin
yeterli bir çalışma sermayesinin bulunması durumunda herhangi bir olumsuzluğun
bulunmadığı belirtilmelidir. Ayrıca firmanın cari oranının
değerlendirilmesindeki gerçekler likidite oranı için de geçerlidir.
Örnek oran hesaplamasına buradan ulaşabilirsiniz.
Finansal Yönetim, Prof. Dr. Niyazi Berk, sf. 42, Türkmen Kitabevi