Hisse Senedi

Sermaye şirketlerinin ortaklarına sermaye paylarını belgelendirmek amacı ile verdikleri kıymetli evraklara hisse senedi denir. Her sermaye şirketi hisse senedini çıkarma yetkisine sahip değildir. Sermaye Piyasası Kurulundan izin alan sermaye şirketleri hisse senedi çıkarabilir. Hisse senedi çıkarma yetkisi olan kurum ve kuruluşlar şunlardır:

• Anonim şirketler
• Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler
• Özel kanunla kurulmuş kurumlar (T.C. Merkez Bankası, Kamu İktisadi Teşekkülleri, sigorta şirketleri, bağlı ortaklıklar)

Hisse Senedi Türleri

• Hamiline ve Nama Yazılı Hisse Senetleri

Kıymetli evrak üzerinde sahibinin ismi belirtiliyorsa nama yazılı, isim belirtilmiyor ve elinde bulunduran kişiye alacak hakkı tanıyorsa hamiline yazılı hisse senedidir. Nama yazılı kıymetli evraklar daha güvenlidir. Senet kaybedilirse ya da kötü niyetle başka birinin eline geçerse hamiline yazılı senet kolaylıkla elden çıkarılabilir. Çünkü senedin hak sahibi onu elinde bulunduran kişidir. Hamiline yazılı senetlerin devri teslim ile nama yazılı senetlerin devri ciro ile olur. Kıymetli bir evrak üzerindeki hakkın başkasına devredilmesi için yapılan işleme ciro denir. İki tür ciro vardır:

1. Tam Ciro: Devir edilen kişinin ad ve soyadı yazılarak "ödeyiniz” yazılır ve devreden kişi tarafından imzalanır.
2. Beyaz Ciro: İsim belirtilmeden, sadece "ödeyiniz” yazılır ve devreden kişi tarafından imzalanır.

• Adî ve İmtiyazlı Hisse Senetleri

Sahiplerine eşit haklar tanıyan hisse senetlerine adî hisse senedi denir.

• Primli ve Primsiz Hisse Senetleri

Senedin üzerinde yazılı olan değere nominal (itibari) değer denir. Hisse senedi üzerinde yazılı değerden daha yüksek bir bedel ile çıkarılıyorsa primli hisse senedi, üzerinde yazılı bedel ile çıkarılıyorsa primsiz hisse senedi denir.

• Bedelli ve Bedelsiz Hisse Senetleri

• Kurucu ve İntifa Hisse Senetleri

Kuruluşta emeği geçenler için çıkarılan, ortaklık ve şirket yönetimine katılma hakkı vermeyen senetler kurucu hisse senetleridir. Sadece şirket kârının bir kısmı için alacak hakkı verir. İntifa hisse senetleri ise bazı kişiler için alacak ya da hizmetleri karşılığı çıkarılan ve ortaklık hakkı sağlamayan hisse senetleridir.

Hisse Senedinin Getirileri ve Sorumlulukları

• Temettü(Kâr Payı) Hakkı
• Rüçhan hakkı
• Yönetime Katılma ve Oy Hakkı
• Bilgi Alma Hakkı
• Sır Saklama Sorumluluğu
• Taahhütleri Yerine Getirme Sorumluluğu
• Sözleşme Şartlarına Uyma Zorunluluğu

Hisse Senedinde Fiyat ve Değer

• Nominal (İtibari) Fiyat

• Piyasa Fiyatı

• Borsa Fiyatı

• Defter Değeri

İşletmenin öz sermaye toplamının hisse senedi sayısına bölünmesi ile bulunan tutardır. 

• Tasfiye Değeri

Milli Eğitim Bakanlığı, MEGEP Projesi, Menkul Kıymetler