TANIM
Azalan bakiyeler metodu, duran varlığın periyodik olarak azalan muhasebe kıymetine, sabit bir oran uygulamak suretiyle amortisman hesaplanmasıdır.Diğer bir deyişle bu yöntemde evvelce ayrılmış amortismanlar, duran varlığın değerinden indirilmek suretiyle her yıl üzerinden amortisman hesaplanacak değer bulunur ve bu değere sabit bit amortisman oranı uygulanır.
Azalan bakiyeler metodu ile amortismanda, uygulanacak amortisman nispeti işletmelerce tayin olunabilir. Ancak vergi kanunları, vergi matrahının tesbiti yönünden işletmelerin uygulayabilecekleri en yüksek amortisman oranı konusunda sınırlar koymaktadır. Örneğin vergi usul kanunu mükelleflerin uygulayabilecekleri amortisman oranını, %50'yi geçmemek üzere, normal amortisman oranının iki katı olarak sınırlamıştır.
Bu metodun başlıca üstünlüğü, duran varlık için ilk yıllarda daha fazla amortisman ayrılmasına olanak vermesidir. Bu şekilde duran varlıkların bedellerinin büyük bölümü ilk yıllarda amorti edilmekte, işletme için duran varlıkların demode olmasından doğabilecek risk azalmaktadır.
Metodun en önemli sakıncası, hesaplanmasının zaman alması ve duran varlık için ayrılan amortismanın her yıl değişmesidir. ayrıca bu yöntemde sabit kıymet maliyet bedeli, faydalı ömrü içinde tamamen yok edilmemekte, amorti edilmemiş bir kalıntı olmaktadır. Ancak bu sakınca, aortisman süresinin son yılına devren bakiye değere eşit tutarda amortisman ayrılmak suretiyle giderilmektedir.
Azalan bakiyeler metodu ile amortismanda, uygulanacak amortisman nispeti işletmelerce tayin olunabilir. Ancak vergi kanunları, vergi matrahının tesbiti yönünden işletmelerin uygulayabilecekleri en yüksek amortisman oranı konusunda sınırlar koymaktadır. Örneğin vergi usul kanunu mükelleflerin uygulayabilecekleri amortisman oranını, %50'yi geçmemek üzere, normal amortisman oranının iki katı olarak sınırlamıştır.
Bu metodun başlıca üstünlüğü, duran varlık için ilk yıllarda daha fazla amortisman ayrılmasına olanak vermesidir. Bu şekilde duran varlıkların bedellerinin büyük bölümü ilk yıllarda amorti edilmekte, işletme için duran varlıkların demode olmasından doğabilecek risk azalmaktadır.
Metodun en önemli sakıncası, hesaplanmasının zaman alması ve duran varlık için ayrılan amortismanın her yıl değişmesidir. ayrıca bu yöntemde sabit kıymet maliyet bedeli, faydalı ömrü içinde tamamen yok edilmemekte, amorti edilmemiş bir kalıntı olmaktadır. Ancak bu sakınca, aortisman süresinin son yılına devren bakiye değere eşit tutarda amortisman ayrılmak suretiyle giderilmektedir.
ÖRNEK
Azalan Bakiyeler Metodu örneğini buradan görebilirsiniz.
KAYNAK
Mali Tablolar Analizi, Dr. Öztin Akgüç, sf. 110, Muhasebe Enstitüsü
