Etkin bir iç kontrol sisteminin tasarlanması ve uygulanması
şirket içinde hata ve suistimallerin asgariye indirilmesinin çok daha ötesinde,
"şirketin sürekliliği” ve "büyümesi” noktasında hayati önem taşımaktadır. İyi
tasarlanmış ve uygulanan bir iç kontrol sisteminin sağlayacağı faydalar
güvenilirlik, mevzuata uyum, finansal raporlama ve operasyonel verimlilik
başlıkları altında aşağıdaki gibi özetlenebilir:
Kontroller kimi etkiliyor ve hangi amaca hizmet ediyor? |
Etkin kontroller neyi sağlıyor? |
I. Şirket güvenilirliğinin artması |
|
Şirket ortaklarının sisteme duyduğu güvenin artması |
·
Kontrol ve risk bazlı bir yapının
oturması ·
Hata ve suistimallerin minimum seviyede
olduğuna dair güvence ·
Yatırıma yönelme |
Menfaat sahiplerinde şirkete duyulan güvenin artması
(satıcılar, müşteriler, bankalar gibi) |
·
Şeffaflığın getireceği güvence ·
Menfaat sahiplerinin bağlılığının artması ·
Denetleyici otoritenin gözünde yüksek
güvenilirlik seviyesinin kazanılması |
Potansiyel yatırımcılar |
·
Şirket hisselerine daha yüksek prim
verilmesi ·
Yabancı ortağın yatırım kararını
kolaylaştırması |
II. Mevzuata uyumun sağlanması |
|
İşletme faaliyetlerinin aksama/durma riski ile muhtemel
dava risklerini (müşteri, satıcı ve işçi davaları gibi) azaltması |
·
Sürekli büyümenin sağlanması ·
Faaliyetlerin aksaması veya durmasından
kaynaklanabilecek kayıpların önlenmesi ·
Dava giderlerinin azalması |
Yeni Türk Ticaret Kanunu ve Basel II'ye uyum -
Yönetim kurulunun sorumlulukları -
Risk teşhisi ve yönetimi -
İç ve dış (bağımsız) denetim -
Finansal planlama |
·
Yönetim kurulunun sorumluluklarını yerine
getirmesinde en önemli araç ·
Kanunlara uygunluk ·
Düşük dava riski ve itibarın korunması ·
Artan kredibilite neticesinde yüksek
derecelendirme ve bunun sağladığı düşük faizli ucuz kredi |
Yurt içi ve dışı sermaye piyasalarında halka arz/tahvil
ihraç olanaklarında katalizör |
·
Etkin planlama, hızlı bilgi akışı
neticesinde halka arz sürecinin hızlanması ·
Bağımsız dış denetimin etkin bir şekilde
yürütülmesi ve tamamlanması ·
Kurumsal yönetim ilkelerine uyum
derecelenedirilmesinde yüksek not ve bunun getirdiği yüksek hisse senedi
değeri |
III. Doğru ve zamanlı finansal raporlama |
|
İşletmeyi etkin ve verimli yönetmek için daha kaliteli
bilgi: -
Enflasyonun sona ermesi ile düşen
karlılıklara önlem olarak maliyetlerin sıkı kontrolü -
Küreselleşme/artan rekabet |
·
Etkin yönetim raporlamasının kurulması
(finansal analiz, finansal planlama ve bütçeleme) ·
Hızlı ve etkin karar verebilme olanağı ·
Artan rekabet gücünün getirdiği karlılık |
Hata ve suistimallerden kaynaklanabilecek yanlışlıkların
minimize edildiği "doğru ve gerçeği” gösteren mali tablolar |
·
Mevzuata uyum ·
İtibarın korunması ·
Maddi kayıpların önlenmesi |
Dış denetim ve dış denetçilerle olan ilişkiler -
Muhasebe ve denetim standartlarındaki
değişiklikler |
·
Kontrol ve risk bazlı "katma değer
sağlayan dış denetim” ile şirketlerin parasının karşılığını alması ·
Mali tabloların işletme tarafından
hazırlanabilmesi |
III. Operasyonel verimlilik |
|
Yönetim ve çalışanlar arasında roller ve sorumluluk
açısından netlik |
·
Etkin iş dağılımı sonucu artan verimlilik
ve motivasyon ·
Kritik çalışanlara bağımlılığın
azaltılması |
Operasyonlar |
·
Etkin ve verimli iş süreçleri sonucu
maliyetlerin etkin kontrolü ·
Kaynakların optimum seviyede kullanımı
(insan kaynakları, sistemler gibi) ·
Operasyonel hataların minimize edilmesi ·
Etkin ve sürekli operasyonel risk
değerlendirmesi |