Kurumsal Yönetimin Şirket Performansı Üzerindeki Etkileri
Şirket yönetimlerinin en temel amacı şirketlerin değerini artırarak hissedarlar için ilave değer yaratmaktır. Değer artışı sağlanırken bu artışın kurumsal yönetim ilkeleri çerçevesinde yapılması tüm paydaşlar için önem taşımaktadır.
Kurumsal yönetim özellikle son yıllarda, şirketlerin daha etkin, verimli ve şeffaf yönetilmeleri açısından önemli bir yaklaşım haline gelmektedir. 2001 yılında yaşanmış olan Enron, Worldcom, Parmalat gibi skandallar kurumsal yönetimin şirket performansına olan etkilerini anlamak açısından oldukça önemli dersler içermektedir.
Yukarıda bahsi geçen şirketlerin skandallar öncesine kadar açıkladıkları mali tablolar, sistemin işleyişi hakkında en ufak bir uyarıya meydan vermeyecek şekilde iyi olduğu görülmekteydi. Ayrıca şirketlerde bağımsız denetim yapan kurumlarda tüm bu tablonun arkasında olanları bildikleri halde bu konuda paydaşları bilgilendirmek konusunda en ufak bir adım atmamışlardı. Krizin ortaya çıkmasından sonra söz konusu denetim şirketi tarih sahnesinden çekilmek zorunda kaldı. Çünkü kuruma olan güven sarsılmıştı. Yapılan uygulama kurumsal yönetim ilkelerine ve denetim prensiplerine aykırıydı.
Aslında bu kurumlar incelendiklerinde etik kurallarının ve kurumsal yönetim ilkelerinin yazılı olduğu ve sistemin "kâğıt” üzerinde çok iyi işlediği görülmekteydi. Aslında sistem doğru çalışmıyordu, bu durum uyarı sinyallerinin doğru yerlere ulaşmasını engelledi ve şirketler kurtarılamaz noktaya gelince skandallar patlak verdi. Önemli olan kuralların yazılı olması değil ancak doğru uygulanmasıydı. Bu yaşananlardan sonra, gerek denetim kurumlarına olan güven gerekse şirketlere olan güven giderek önem kazanmaktadır.
Yönetim kurulunun bağımsız ve sektör konusunda bilgili
kişilerden oluşması, yönetimin performansını değerlendirmek ve şirketin
stratejini doğru tespit etmek açısından oldukça önemlidir. Yönetimde olmayan
üyelerden oluşan yönetim kurulu (yönetimde yer almayan aile üyelerinin de
yönetim kurulunda yer alması kurumsal yönetim açısından uygundur) şirket
yönetiminin aldığı kararları daha doğru olarak değerlendirebilir, eleştirebilir
ve öneriler getirebilir. Bu yolla performansın iyileştirilmesine olumlu katkı sağlamış
olur.
Şirketin iyi yönetilmesi hissedarlar için; daha yüksek
karlılık, krizlere dayanıklılık ve varlığını sürdürmek, bütün bunların sonucu
olarak şirket değerinin artması ve yüksek kar payı gibi faydalar sağlayacaktır.
Şeffaflık prensiplerine uyum şirketin, tüm paydaşlarının şirkete olan güvenini
artıracak bu şekilde kaynak, tedarikçi, müşteri, çalışan bulması
kolaylaşacaktır.
Deutsche Bank tarafından 2005 yılında yapılan bir araştırmaya göre İngiltere'de
faaliyet gösteren şirketlerin performansları karşılaştırılmış ve bağımsız yönetim
kurulu olan şirketlerin hisse performanslarının, diğer şirketler göre % 12,5
daha iyi olduğu görülmüştür.
