Menfaat Sahipleri Kimdir?
Yönetim Kurulu, hissedar ve yönetimin yanında şirketin faaliyetleri açısından önemli olan birçok menfaat sahibi de bulunmaktadır. Şirketin alacaklıları, kredi sağlayan finansal kurumlar, şirket çalışanları, tedarikçiler, müşteriler ve vergi otoritesi en önemli menfaat sahipleri arasında sayılabilir. Menfaat sahiplerinin şirketin finansal performansıyla dolaylı ve dolaysız bir ilgisi bulunmaktadır. Yönetim kurulu üyeleri, yöneticiler ve çalışanlar ücret ve haklar alırken, yatırımcı yaptığı yatırım karşısında finansal bir geri dönüş beklemektedir. Şirkete borç verenler alacakları faizi düşünürken, hissedar temettü dağıtımı ile ilgilenir. Müşteriler aldıkları malzemenin veya hizmetin sürekli olarak sağlanabilmesi ve kalite konusuna odaklanırken, tedarikçilerin endişesi ise ticari faaliyetlerin devamı ve sattıkları ürün veya hizmetin tahsilâtını yapabilmektir. Vergi dairesi ise vergisini tam ve zamanında almaya çalışır.
Menfaat Sahipleri Neden Önemlidir?
Ticari hayatta bir şirketin başka bir şirket ile iş ilişkisine girme noktasında en önemli faktör bu ilişkiden beklenen ticari faydanın sağlanıp sağlanamayacağıdır. Menfaat sahipleri arasında beklenen faydanın sağlanması noktasında temel faktör taraflar arasında "güvenin tesis edilmesidir”. Kurumsal yönetim uygulamaları ile Yönetim Kurulu, Yönetim, denetim kademeleri ile hissedarların yetki ve sorumluluklarına açıklık getirilerek, şirketin yönetim sistemine olan güven güçlendirilmektedir.
İyi kurumsal yönetim sisteminde, şirket ve hissedarlar lehine hareket etmeleri ve menfaatlerini azami seviyede korumaları için yöneticilere teşvikler sağlanmaktadır. Bunun yanında, şirketin tüm faaliyetlerine ilişkin hesap verebilmeleri noktasında etkin denetim yapılmaktadır. Böylece şirketlerin mevcut kaynaklarının daha etkin kullanılması teşvik edilmektedir. Bu nedenle bir ilkeler bütünü olan kurumsal yönetim sistemi; hissedarlar, yönetim kurulu, şirket yönetimi ile yukarıda bahsedilen diğer menfaat sahipleri arasındaki karşılıklı ve kontrollü ilişkiler yoluyla ekonomik etkinliği artırmanın temel aracı niteliğindedir.
Yeni Türk Ticaret Kanunun'nun Menfaat Sahiplerine Bakışı
Yeni TTK, kurumsal yönetim anlayışına sadece paysahipleri açısından bakmamış, paysahiplerinin konumunu güçlendirici bir önlem paketi olarak değerlendirmemiş, bu kavrama şeffaflık çerçevesinde daha geniş bir açıdan, menfaat sahipleri yönünden de yaklaşmıştır.
Bu çoğulcu bir yaklaşımdır. Bu çoğulcu yaklaşım nedeniyle Yeni TTK paysahiplerinin yanında, alacaklılara, sermaye piyasasının çeşitli sıfatlar taşıyan aktörlerine, işçiler başta olmak üzere şirket ile yakın menfaat içinde bulunan, tüketici, tedarikçi ve dağıtıcı gibi kişilere de şeffaflık sağlamış, yani bu çevreye de şirketle ilgili bilgiye ulaşma olanağı tanımış, anılan grupların ulaştıkları bilgilerin denetlenmiş ve güvenilir bilgi olması için özel bir özen göstermiştir. Bu olanak, şirketin internet sitesi ve bilgi toplumu hizmetlerinde somutlaşmıştır.