A. Şekil
MADDE 237- Taşınmaz satışının geçerli olabilmesi için, sözleşmenin
resmî şekilde düzenlenmesi şarttır.
Taşınmaz satışı vaadi, geri alım ve
alım sözleşmeleri,resmi şekilde düzenlenmedikçe geçerli olmaz.
Önalım
sözleşmesinin geçerliliği, yazılı şekilde yapılmış olmasına
bağlıdır.
B. Satış ilişkisi doğuran haklar
I. Süresi ve şerhi
MADDE 238- Önalım, geri alım ve alım hakları en çok on yıllık süre
için kararlaştırılabilir ve kanunlarda belirlenen süreyle tapu siciline şerh
edilebilir.
II. Devredilmesi ve miras yoluyla geçmesi
MADDE 239- Aksine anlaşma olmadıkça, sözleşmeden doğan önalım, alım
ve geri alım hakları devredilemez, ancak miras yoluyla
geçer.
Bu hakların
devredilebileceği sözleşmeyle kararlaştırılmışsa, devir işlemi hakkın
kurulması için öngörülen şekilde yapılmadıkça geçerli olmaz.
III. Önalım hakkı
1. İleri sürülmesi
MADDE 240- Önalım hakkı, taşınmazın satışı ya da ekonomik bakımdan
satışa eşdeğer her türlü işlemin yapılması hâllerinde
kullanılabilir.
Taşınmazın, mirasın paylaşımında
mirasçılardan birine özgülenmesi, cebrî artırma yoluyla satışı ve kamu
hizmetlerinin yerine getirilmesi ve bunlara benzer amaçlarla edinilmesi
hâllerinde önalım hakkı kullanılamaz.
2. Koşulları ve hükümleri
MADDE 241- Satıcı veya alıcı, satış sözleşmesinin yapıldığını ve
içeriğini önalım hakkı sahibine noter aracılığıyla bildirmek
zorundadır.
Önalım hakkı kullanıldıktan sonra
satış sözleşmesi ortadan kaldırılırsa ya da alıcının şahsından kaynaklanan
sebeplerle onaylanmazsa, bu durum önalım hakkı sahibine karşı ileri
sürülemez.
Önalım hakkını kuran sözleşmede
aksi öngörülmemişse, önalım hakkı sahibi taşınmazı, satıcının üçüncü kişiyle
kararlaştırdığı satışa ilişkin koşullarla kazanır.
Ekonomik
bakımdan satışa eşdeğer işlemlerde de yukarıdaki hükümler uygulanır.
3. Kullanılması ve hükümleri
MADDE 242- Sözleşmeden doğan önalım hakkını kullanmak isteyen hak
sahibi, bu hak şerhedilmiş ve taşınmazın mülkiyeti alıcı adına tescil edilmişse
alıcıya; aksi takdirde satıcıya karşı, satışın veya ekonomik bakımdan satışa
eşdeğer başka bir işlemin kendisine bildirildiği tarihten başlayarak üç ay ve
her hâlde satışın yapılmasından başlayarak iki yıl içinde dava açmak zorundadır.
C. Taşınmaz satışı
I. Koşullu satış ve mülkiyetin saklı
tutulması
MADDE 243- Bir taşınmazın koşula bağlı satışında, koşul
gerçekleşmedikçe tapu siciline tescil yapılamaz.
Taşınmaz satışında
mülkiyeti saklı tutma koşulu da tescil edilemez.
II. Sorumluluk
MADDE 244- Aksine sözleşme olmadıkça, satılan taşınmaz, satış
sözleşmesinde yazılı yüzölçümü tutarını kapsamıyorsa satıcı, eksiği için alıcıya
tazminat ödemekle yükümlüdür.
Satılan taşınmaz, resmî bir ölçüme
dayanılarak tapu siciline yazılmış olan yüzölçümü tutarını içermiyorsa satıcı,
özellikle üstlenmiş olmadıkça tazminat ile yükümlü
değildir.
Bir yapının ayıplı olmasından doğan
davalar, mülkiyetin geçmesinden başlayarak beş yılın ve satıcının ağır kusuru
varsa yirmi yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrar.
III. Yarar ve
hasar
MADDE 245- Satılanın tescilden sonraki bir zamanda alıcı tarafından
teslim alınması için sözleşmeyle bir süre belirlenmişse, onun yarar ve hasarı,
alıcıya teslimle geçer. Bu hüküm, alıcının satılanı teslim almada temerrüde
düşmesi durumunda da uygulanır.
Bu sözleşmenin geçerliliği, yazılı
şekilde yapılmış olmasına bağlıdır.
IV. Taşınır satışına ilişkin kuralların
uygulanması
MADDE 246- Taşınır satışına ilişkin kurallar, kıyas yoluyla
taşınmaz satışında da uygulanır.