A. Koşulları
I. İradi devir
1. Genel olarak
MADDE 183- Kanun, sözleşme veya işin niteliği
engel olmadıkça alacaklı, borçlunun rızasını aramaksızın alacağını üçüncü bir
kişiye devredebilir.
Borçlu, devir yasağı içermeyen
yazılı bir borç tanımasına güvenerek alacağı devralmış olan üçüncü kişiye
karşı, alacağın devredilemeyeceğinin kararlaştırılmış bulunduğu savunmasını
ileri süremez.
2. Şekli
MADDE 184- Alacağın devrinin geçerliliği,
yazılı şekilde yapılmış olmasına bağlıdır.
Alacağın devri sözü verme, şekle
bağlı değildir.
II. Yasal veya yargısal devir ve etkisi
MADDE 185- Alacağın devri kanun veya mahkeme
kararı gereğince gerçekleşmişse, bu devir özel bir şekle ve önceki alacaklının
rızasını açıklamasına gerek olmaksızın, üçüncü kişilere karşı ileri
sürülebilir.
B. Devrin hükümleri
I. Borçlunun durumu
1. İyiniyetle yapılan ifa
MADDE 186– Borçlu, alacağın devredildiği,
devreden veya devralan tarafından kendisine bildirilmemişse, önceki alacaklıya;
alacak birkaç kez devredilmişse, son devralan yerine önceki devralanlardan
birine iyiniyetle ifada bulunarak borcundan kurtulur.
2. İfadan kaçınma ve tevdi
MADDE 187- Kime ait olduğu çekişmeli bulunan
bir alacağın borçlusu, ifadan kaçınabilir ve alacağın konusunu hâkim tarafından
belirlenen yere tevdi etmekle borçtan kurtulur.
Borçlu, alacağın çekişmeli olduğunu
bildiği hâlde ifada bulunursa, bundan doğacak sonuçlardan sorumlu olur.
Dava konusu olan çekişme mahkemece
henüz sonuca bağlanmamış ve borç da muaccel ise, taraflardan her biri borçluyu,
edimi tevdi etmeye zorlayabilir.
3. Borçluya ait savunmalar
MADDE 188- Borçlu, devri öğrendiği sırada
devredene karşı sahip olduğu savunmaları, devralana karşı da ileri sürebilir.
Borçlu, devri öğrendiği anda muaccel
olmayan alacağını, devredilen alacaktan önce veya onunla aynı anda muaccel
olması koşuluyla borcu ile takas edebilir.
II. Öncelik hakları ve bağlı hakların geçişi
MADDE 189- Alacağın devri ile devredenin
kişiliğine özgü olanlar dışındaki öncelik hakları ve bağlı haklar da devralana
geçer.
Asıl alacakla birlikte işlemiş
faizler de devredilmiş sayılır.
III. Senet ve belgelerin teslimi ve bilgi verilmesi
MADDE 190- Devreden, devralana alacak senedi
ile elinde bulunan ispatla ilgili diğer belgeleri teslim etmek ve alacağını
ileri sürebilmesi için gerekli bilgileri vermekle yükümlüdür.
IV. Garanti
1. Genel olarak
MADDE 191- Alacak, bir edim karşılığında
devredilmişse devreden, devir sırasında alacağın varlığını ve borçlunun ödeme
gücüne sahip olduğunu garanti etmiş olur.
Alacak bir edim karşılığı olmaksızın
devredilmiş ya da kanun gereğince başkasına geçmişse, devreden veya önceki
alacaklı, alacağın varlığından ve borçlunun ödeme gücünden sorumlu değildir.
2. İfaya yönelik devir
MADDE 192- Alacaklı, alacağını borcu ifaya
yönelik olarak devretmekle birlikte borca mahsup edilecek miktarı
belirlememişse devralan, ancak borçludan aldığı veya gereken özeni gösterseydi
alabilecek olduğu miktarı, kendi alacağına mahsup etmek zorundadır.
3. Sorumluluğun kapsamı
MADDE 193- Devralan garanti ile yükümlü olan
devredenden aşağıdaki istemlerde bulunabilir:
1. İfa ettiği karşı edimin faizi ile
birlikte geri verilmesini.
2. Devrin sebep olduğu giderleri.
3. Borçluya karşı devraldığı alacağı
elde etmek için yaptığı ve sonuçsuz girişimlerin yol açtığı giderleri.
4. Devreden kusursuzluğunu ispat
etmedikçe uğradığı diğer zararlarını.
C. Özel hükümlerin saklılığı
MADDE 194- Bazı hakların devrine özgü olarak
kanunla konulmuş bulunan hükümler saklıdır.